ELİT BİR SAHTE 9 ÇÂRESİZİ: KYLİAN MBAPPE

    Mbappe'nin Ligue 1'den kopması ve ciddi bir meydan okumayı göze alması yıllardır bekleniyordu. Bu beklenti, 2024 yazında gerçek olma niteliğine kavuştu ve Kylian Mbappe, çocukluk idolü Cristiano Ronaldo'nun zirve rekâbeti verdiği takıma, Real Madrid'e transfer oldu. Messi ve Cristiano'nun zamanla geri plana çekilmesiyle ve futbollarını Avrupa dışında icrâ etmesiyle futbolseverler, yeni bir zirve yarışına tanıklık etmeyi fazlasıyla arzular bir tavır sergilediler. Şimdilik bu arzuya en ciddi önerme, Mbappe ve Haaland'ın rekâbeti gibi gözüküyor. İnsanlar, bu iki modern futbol makinesinin, bu güzel oyunu domine etmesini bekliyor. Özellikle kenar orijinli bir oyuncu olması sebebiyle Mbappe'nin Messi ve Cristiano'nun arşa çıkardığı kanat forvet kavramına ortak olması pek çok futbolseverin beklentileri arasında. Fakat Mbappe'nin, Real Madrid'e transfer olmasından önceki süreçte de Fransız forvetin, kanat pozisyonuna konumlanıp konumlanamayacağı Vinicius'ın varlığı sebebiyle bir muamma teşkil ediyordu. Bu kuşkuların yersiz olmadığı ortaya çıktı ve Mbappe, Real Madrid'te santrfor pozisyonuna konumlanmaya, sahte 9 misyonu üstlenmeye başladı. Yazıda, "Sahte dokuz Mbappe sorununu" ele alacağım ve Kylian'ın niçin bir sahte 9 çâresizi olduğuna değineceğim.

    Mbappe sâdece dünya çapında bir dominasyon kurma beklentisiyle değil Fransızların ondan bir Henry evrimi beklemesi, ruhunun Cristiano seviyesini arzulaması fakat Ancelottili Madrid'in oyunun, ondan elit bir sahte 9 performansı beklemesiyle de yüzleşiyor. Mbappe, kahramanı Cristiano gibi atletizmini büyük ölçüde yitirdiği bir dönemde elbette bir 9'a dönüşebilir. Bitiriş sorunu çok bâriz olsa da Henry yahut Ronaldo Nazario gibi mobil, özel yeteneği yüksek, spektaküler bir 9 olma çabası da gösterebilir, oyuncunun forvetliğinin komple oluşu gerçeğine baktığımızda, tüm bu atılımların makûl olduğunu görmekteyiz fakat Kylian orijininde yani çizgide elittir. Kanat forvet-çizgici- bir Mbappe, patlayıcılığıyla, dripling yeteneğiyle kontrol edilmesi zorlaşan bir oyuncudur. O, sahte 9 pozisyonunda merkeze sıkışıyor ve birazdan detaylıca değineceğim sahte 9 müessesinin inceliklerini karşılamakta güçlük çekiyor, üstelik bir başka Fransız harikası Henry'nin 9'dan çizgiye deplase oluşlarını, kral Henry kadar başarılı ve pürüzsüz bir şekilde gerçekleştiremiyor. Merkezden çizgiye, Henry kadar rahat ve estetik bir dansın eşliğinde esneyemiyor.

    Mbappe orijininde yani çizgide elittir. O, komple bir forvettir. Forvetin 3 bölgesinde de rahatlıkla verim sunabilir fakat elit bir Mbappe bekliyorsanız onu çizgiye konumlandırmalısınız. Real Madrid'teki ilk günlerinde izlediğimiz sahte 9 Mbappe, orijinindeki elitliği sağlayamıyor ve minyatür bir Messi olmaktan kurtulamıyor. Mbappe'nin başarısız ve tahrip alanı dar bir Messi taklidi yapması, sahte 9'a rollenmesi onu ciddi anlamda pasifize etmekle birlikte gülünç bir duruma düşürüyor. Fakat şimdilik gülünçten-komikten ibâret olan bu durum zamanla trajikomiğe dönüşebilir. Mbappe ne minyatür bir Messi ne de merkezden çizgiye esneyen minyatür bir Henry olmalı. Mbappe, zirvede en yüksek efektifliğiyle ışıldayan bir oyuncu olmalı. Mbappe elit bir kanat forvet, ortalama üstü bir santrfor totalde ise komple ve elit bir forvettir. Real Madrid'teki sol kanat kontenjanı doluluğu sebebiyle Mbappe'nin 9'a konumlanması anlaşılabilir fakat Mbappe sahte dokuzculuk oynamamalı, rollenme olgusundan kaçınmalı, orijin homojenliğini korumalı. Bu onun, modern oyuna tek vasfıyla hükmetmesi ve geleneksel bir profil olması gerektiği anlamlarına işâret etmiyor. Mbappe, Monaco günlerinden beri dik başlı, kararlı ve çığırtkan bir adam, o, kariyerinin bu kritik safhasında, mevcut egosunu ve karakterinin köşeli kısımlarını pozisyonel konumlanışı için kullanmalı. Kontratları ve özseverliği nedeniyle yaptığı çığırtkanlıkları, oyun orijini için yapmalı. Çizgi-kenar konumlanışı için ısrarcı olmalı. Mbappe'yi, isim-etiket bağlamındaki zirve ortağı Haaland'tan ayıran husus Mbappe'nin topla ilişkisi ve efektifliğidir.

Ya peki sahte 9'luk Mbappe'ye niçin bol geliyor? Elit kanat forvet, niçin bu misyonu üstlendiğinde minyatür bir Messi yahut Henry taklidi arasında sıkışıp kalıyor?

    Bunun en temel sebebi, Mbappe'nin kısıtlı bir vizyona ve bir merkez oyunu ustalığına sâhip olamamasıdır. Mbappe ne bir Harry Kane ne de bir Benzema kadar bağlantı yeteneği olan bir oyuncu değil. Hatta Gerard Moreno bile Mbappe'den daha etkili bir bağlantıcı. Mbappe, fizikalitesi ve dripling tekniğiyle yarattığı etkiyi merkez oyununda yaratamıyor, merkeze hapsoluyor, servis zekâsının düşüklüğü, 3. bölgedeki iq'sunun zayıf olması ve hazırlayıcı final tercihlerinin de aksaması sebebiyle mevzubahis sahte 9 misyonunun altında eziliyor. Mbappe sahte 9 oynarken ne bir servisçi-buna iq'su ve tekniği yetmiyor- ne de bir bağlantıcıdır. Mbappe sahte 9'dayken merkeze sıkışıp çizgiye esnemeye çalışan ölümcül ve çâresiz bir atlet forvettir.

Merkez oyunu zayıf olan Mbappe, oyuna efektifliğini tam anlamıyla sunamadığı için sıkça mantıksız tercihlerde bulunmasıyla da olumsuz yönde göze batıyor. Real Madrid, Mbappe'nin sahte dokuzluktaki fantezilerini kaldıramayacak kadar ciddi, radikal ve alfa bir kulüp. Üstelik Toni Kroos'un emekliliği, Modric ve Arda'nın da kısıtlı süre alması ve tüm bu eksi puanların üstüne forvetin-3.bölgenin- merkezinde ise Mbappe gibi bağlantı ve servisçiliği zayıf bir oyuncunun olması gibi faktörler bu yıl Madrid'in merkezdeki zekâsını baltalıyor. Madrid hem sete oturmakta hem de hızlı geçişlerin merkeze sarkan tek dokunuş sekanslarında ciddi aksamalar yaşıyor. Sahte 9 Mbappe'yi izlemek hem futbolsever için hem de oyuncunun elit orijininin, elit kanat forvetliğinin budanması nedeniyle Kylian için bir işkence. Mbappe, sahte 9 rolünde de çok fazla gol atabilir ama ondan çok fazla gol atması değil oyunu domine etmesi, ağırlığını koyarak değiştirmesi bekleniyor. Mbappe, amiyâne bir örnekle 90 dakikanın 80'inde yokları oynayıp yüzlerce 10 dakikalık hattrick sekanslarına dâhil olsa bile kendi tavanına göre vasat görünmeye devâm edecektir. Mbappe elit bir sahte 9 çaresizidir.

    Real Madrid'in güncel oyun dinamiklerinde Vinicius, Mbappe'den çok daha aktif ve efektif.  Estetiklik bahsine değinmiyorum, Mbappe'nin sahte 9'daki çâresizliğinden baş döndüren bir haz alan kişiler de olabilir(!). Mbappe ve Vinicius arasında takıma şimdilik negatif yönde yansımayan bir savaş var. Bu savaşın ana kaynağını pozisyon rekâbeti oluşturuyor. İki oyuncu da sol kanat forvet pozisyonunda kendisini daha rahat hissediyor ve bu pozisyonda daha yüksek verim sunuyor, şimdilik bu savaşı Vinicius kazanmış gibi duruyor. Brezilyalı, topu ayağına her alışında Kylian'a nazaran daha sansasyonel işler yapıyor ve bizleri heyecânlandırıyor. Vinicius, sol kenardaki yüksek form durumu sâyesinde, Mbappe'yi elit ve ölümcül bir ara eleman yapmayı başardı. Mbappe'nin Real Madrid yerine Liverpool'u tercih etmesini, sahte 9'a konumlanmasını gerektirecek faktörlerin varlığı sebebiyle arzulamıştım. Futbolun 21.yüzyılında zirve rekâbetler, Messi ve Crsitiano'nun yarışının görkemi nedeniyle kanat forvet pozisyonunda gerçekleştikçe etkileyicidir. Her geçen gün oyununa ve yıldız ışıltısına ivme katan Lamine Yamal'ın; Wirtz, Bellingham, Musiala ve Endrick gibi isimlere kıyasla daha fazla heyecân ve beklenti oluşturması bundan kaynaklanmaktadır. Kylian- Vinicius ikilisinin ciddi anlamda bir sorun yaşamamasının, kanaâtimce en temel nedeni, işlerin şimdilik yolunda gitmesi ve Real Madrid'in her oyuncudan büyük olmayı başarabilmesidir. Mbappe, PSG'nin tapusuna sâhipti ama Real Madrid'in sâdece 9 numaralı formasına sâhip...

SON-

    Mbappe'nin omuzlarında Messi ve Cristiano sonrası dönemin oluşturduğu büyük bir yük var. İnsanlar ondan, bu oyunu domine etmesini bekliyor. İnsanlar Kykian'dan bu dominasyonu çok fazla gol atmasıyla değil tıpkı Messi ve Cristiano'da gözlemlendiği üzere kanat forvetteki efektifliğiyle kurmasını bekliyor. Söz konusu çok gol atmak ise Haaland bu konuda Mbappe'den daha iyi, hatta Messi ve Cristianolu dönemin yardımcı figürleri olan Lewandowski, Ibrahimovic, Suarez gibi isimler de Kylian'dan tabelacılık bahsinde daha üstün daha net oyuncular. Fakat futbolseverler Mbappe'den ciddi bir heyecân sirkülasyonu talep ediyor. Mbappe bu heyecânı sunacaksa efektifliğini dâima zirvede tutmak zorunda. Bu da kanat forvete konumlanamasıyla gerçekleşecek, en azından atletizmini yitirene kadar... Mbappe'ye bakınca Cristiano'nun ne denli kıymetli bir oyuncu oluğunu anlıyorum. Mbappe ve Cristiano'ya aynı anda baktığımda ise Messi'nin ne denli eşsiz olduğunu anlıyorum çünkü o, hem kanat forvetliğiyle mevzubahis iki ismi, hem de sahte dokuzluğuyla günümüzün sahte 9 çâresizi Mbappe'yi domine etti. Hülâsa Mbappe, bir parça değil bir öncü olmalı. İnsanlar ondan salt tabela odaklı değil oyun ve tabela odaklı sentez bir dominasyon bekliyor. Kylian Mbappe târihe geçecekse bir mobil santrfor olarak değil kanat forvet Mbappe olarak geçecek. Yükü ağır, yolu uzun. Hemingwayvâri bir deyişle: "Çanlar kimin için çalıyor?" Elbette Kylian Mbappe için...